T24 Dış Haberler
İsrail’de Yüksek Mahkeme, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun tartışmalı yargı reformu projesinin kalbinde olan, Yüksek Mahkeme’nin yürütme üzerindeki denetimini ortadan kaldıran “Akla Yatkınlık Yasası”nı iptal etti.
15 üyeli mahkeme, pazartesi günü, kendi yetkilerini kısıtlayacak yasa hakkında karar verdi. Yapılan oylamada 8 hakim iptal kararı verirken, 7 hakim yasayı uygun buldu. Tek kişilik farkla mahkeme, yasanın “İsrail demokrasisine büyük zarar vereceğini” söyledi.
Aylar süren tartışmaların ardından haziranda hükümet, İsrail’de üyeleri seçimlerle belirlenmeyen Yüksek Mahkeme’ye hükümetin kararlarını iptal etme hakkı tanıyan yasayı Anayasa’dan çıkarmıştı.
The Guardian’ın aktardığına göre 38 insan hakları organizasyonunu temsil eden avukat Gil Gan-Mor, Yüksek Mahkeme’nin kararından memnun olduğunu dile getirerek, “Hükümetin yasası, tüm İsrail vatandaşının insan haklarına müdahale ve hükümet kararlarının denetimini önlemek için yapılmış bir girişimdi” dedi.
Hükümetin kararının Yüksek Mahkeme tarafından iptal edilmesi İsrail’de durumu daha da gerginleştirebilir ve Hamas’a karşı kurulan birlik hükümetini çatlatabilir.
Netanyahu liderliğindeki aşırı sağcı koalisyonun yargı reformu projesi, İsrail’de aylarca devam eden protestoları fitillemişti.
Öte yandan Yüksek Mahkeme, bu kararla birlikte ilk kez bir temel yasayı iptal etmiş oldu. Bazı bakanlar, Yüksek Mahkeme’nin kendi yetkilerinin kısıtlanmasına karşı alacağı kararları tanımayacaklarını ifade etmişti.
Netanyahu henüz kararla ilgili bir açıklamada bulunmazken, partisi Likud savaş zamanında “birlik çağrısı” yaptı.
Likud, “Yüksek Mahkeme’nin toplumsal bir anlaşmazlığın kalbinde olan bu kararı tam da İsrail ordusunun hayatını tehlikeye attığı bir dönemde görüşmesi talihsizdir” dedi.
Muhalefetten destek
Meclisteki ikinci büyük parti Yesh Atid (Gelecek Var) lideri Yair Lapid, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda “Yüksek Mahkeme’nin kararı, bizi içeriden parçalayan ve tarihimizin en kötü felaketine yol açan zorlu bir çatışma yılını sonlandırıyor.” ifadelerini kullandı.
“İsrail’in gücünün kaynağının Yahudi, demokratik, liberal, yasalara saygılı bir devlet olmasından geldiğini” kaydeden Lapid, şunları kaydetti:
“Bugün Yüksek Mahkeme İsrail vatandaşlarını koruma rolünü sadakatle yerine getirdi. Yüksek Mahkeme’ye tam destek veriyoruz.”
Eski İsrail Başbakanı Naftali Bennett, X platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, İsrail halkının “düşmanı yenmeye ve güvenliği yeniden sağlamaya odaklanması” gerektiğini aktardı.
“Birbirimizle çatıştığımızda bunu yapamayız. Şimdi birbirimize kenetlenme zamanıdır.” ifadelerini kullanan Benett, “anayasal kuralların zorla dayatılan yasalarla veya zorlayıcı kararlarla belirlenmediğini” kaydederek, hükümeti eleştirdi.
