Çocukluk çağında en sık görülen kanser: Lösemi
Seher Alp
3 min read
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi Bilim Kısmı Dr. Hatice Mine Çakmak, 25-31 Mayıs Dünya Lösemili Çocuklar Haftası hasebiyle bilgilendirmede bulundu. Lösemi hastalığını, kemik iliğinde bulunan kök hücrelerin denetimsiz çoğalması sonucu görülen kanser olarak tanımlayan Öğretim Üyesi Çakmak, löseminin akut ve kronik lösemi olarak ikiye ayrıldığını belirtti.
“GENETİK VE ÇEVRESEL ETMENLER BU HASTALIĞA SEBEP OLABİLMEKTEDİR”
Akut lösemilerin akut miyeloid lösemi ve akut lenfoblastik lösemi olmak üzere iki başlık altında sınıflandığını tabir eden Çakmak, “Ortada farklılıklar olmakla birlikte genel olarak genetik ve çevresel etmenler bu hastalığa sebep olabilmektedir. Çevresel nedenler radyasyon, ilaçlar, benzen, ileri anne yaşı, kardeşinde lösemi hikayesi ve doğum kilosunun 4 kg üstü olmasıdır. Ayrıyeten elektromanyetik alanlar, elektrik alanları, annede sigara-alkol tüketimi de çocukta lösemiye neden olabilir” dedi.
Löseminin altında genetik nedenlerin yanında çevresel faktörlerin de yatabildiğini yineleyen Dr. Çakmak, “İlaç, radyasyon, benzen maruziyetlerinin, ileri anne yaşı üzere çevresel faktörlerin önlenmesi lösemiyi önleyebilir. Çocuğun elektromanyetik ve elektrik alanlarından uzak tutulması, annenin hamilelikte sigara yahut alkol kullanmaması ehemmiyet taşır” dedi.
“EN ÇOK 2-4 YAŞ ORTASINDA GÖRÜLÜR”
Akut lenfoblastik löseminin, çocukluk çağı kanserlerinin dörtte birini oluşturduğunu lisana getiren Dr. Hatice Mine Çakmak, “Çocukluk çağının en sık kanseridir. Löseminin öteki tipi olan akut miyeloid lösemiye nazaran beş kat daha sık görülür. Akut lenfoblastik lösemi en sık 2-5 yaş ortasında görülür” halinde konuştu.
Lösemide en sık ateş, bedende morarma, solukluk, halsizlik görüldüğüne işaret eden Çakmak, “Daha ender olmakla birlikte eklem ağrıları, kemik bulguları, görme bozukluğu, testiste şişlik, baş ağrısı üzere yakınmalar da görülebilmektedir. Şayet çocukta açıklanamayan beş günü geçmiş ateşe ek olarak karında şişlik, eklem ağrıları, bedende morarmalar, solukluk bulgularından birkaçı birlikteyse lösemiden şüphelenilmelidir” tabirlerine yer verdi.
“BAŞARI ORANI, YÜZDE 95 ÜZERİNE ÇIKABİLMEKTEDİR”
Lösemi tedavisinin temelini kemoterapi ve gerekli olgulara kranial radyoterapinin oluşturduğunu lisana getiren Çakmak, “Löseminin tiplendirmesine nazaran ömür oranları farklılık göstermektedir. Lösemi tedavisinde başarıyı belirleyen, löseminin alt tipi, hastanın teşhisteki yaşı, teşhis anındaki beyaz küre sayısı, hastanın teşhis anında lösemik hücrelerinde görülen genetik mutasyonlar ve hastanın tedavi cevabına nazaran değişkenlik göstermektedir. Tedavinin toplam müddeti yaklaşık 2.5-3.5 yıl sürmektedir. Hastalık tekrarında, dirençli hastalıkta yahut kalıntı hastalık durumunda hematopoetik kök hücre nakli gündeme gelmektedir. B kökenli lenfoblastik lösemide muvaffakiyet oranları, tedavideki ilerlemelerle yüzde 95 üzerine çıkabilmektedir” dedi.
“TEDAVİDEN SONRA DA DENETİMLERİ AKSATMAMAK ÖNEMLİ”
Çocukluk çağı lösemisinde risk faktörleri olumluysa, hastalıktan kurtulma bahtının yüksek olduğunu vurgulayan Dr. Çakmak, “Kimi olgularda, kanser hücresindeki genetik nedenlerle tedaviye direnç kelam konusu olabilmektedir. Tedavisini tamamlamış, ortadan yıllar geçmiş, birçok hastamız sağlıklı olarak hayatına devam edebilmektedir. Yeniden de hastalık tekrar edebileceği için, tedavi kısmından sonra da denetimleri aksatmamak kıymetlidir” halinde konuştu.
Çocukluk çağında löseminin, tedavi edilebilen bir hastalık olduğunu lisana getiren Dr. Hatice Mine Çakmak, “Risk faktörleri hastalığın seyrini etkileyebilmektedir. Ailelerin teşhis anında hastalığı kabul edip, korkmadan tedaviye ahenk sağlamaları ehemmiyet taşımaktadır” diyerek açıklamasını tamamladı.
